Deze week sloeg het nieuws in als een bom, gezien de aard van het onderwerp gelukkig geen echte bom, maar toch. De Duitse regering lijkt onder de druk van de publieke opinie en media geen risico's genomen te hebben met hun politieke toekomst. Alle kerncentrales in Duitsland moeten ten laatste in 2022 dicht zijn. De meningen zijn verdeeld en dat is ook begrijpelijk. Voor de huidige eigenaren is de politieke beslissing zeker een behoorlijke aderlating voor hun toekomstige kasstromen en een gat in hun productiepark. Voor de grootindustrie/afnemers is de aangekondigde sluiting ook slecht nieuws op korte/middellange termijn want zij weten dat de energierekening door deze maatregel zal gaan stijgen. De hoogspanningsbeheerders zijn ook niet gelukkig want zij zien hun netwerken nog meer onder druk komen te staan want er zal veel extra import via hun netwerk komen.
Maar er zijn natuurlijk ook een aantal plussen; de beslissing brengt in ieder geval duidelijkheid en dat zorgt voor een duidelijk objectief. Er zal fors geïnvesteerd moeten worden in nieuwe productie (zowel grijs als groen), netwerken en slimme oplossingen (lees nieuwe toepassingen om tot het zogenaamde slimme netwerk te komen). Men sluit tevens mogelijke ongelukken uit met centrales na 2022 en daar was het toch allemaal mee begonnen na Fukusjima.
De waarheid als die al kan beschreven worden is zoals vaak een stuk genuanceerder en gaat eigenlijk verder dan het debat kernenergie of niet. Men moet maar naar de cijfers kijken van het IEA (International Energy Agency) van het afgelopen jaar wat uitstoot betreft in de wereld en men weet direct waar het schoentje wringt. Na de euforische berichten van 2009 dat de wereld eindelijk minder energie ging verbruiken (door de crisis) hebben we vorig jaar ineens alle records verbroken en zijn we ineens mijlenver af van het objectief om de opwarming van de aarde met 2 graden te beperken.
De illusie dat de drang naar welvaart en meer was tegengehouden staat meer dan ooit op losse schroeven ondanks of eigenlijk door de diverse energieprotocollen (lees Kyoto, Cancun, etc..). De groei alleen al in de BRIC-landen van gemakkelijk zes tot tien percent per jaar met hun respectievelijk grote bevolkingen werkt dubbel door. Daarom is de beslissing van Duitsland des te opvallender gezien zij toch de motor zijn van de Europese economie (lees de voornaamste). Dat zij hun zware industrie durven hypothekeren (lees de zware industrie kan steeds verhuizen naar landen waar de energie goedkoper is) is moedig, maar hopelijk ook doordacht. De aankondiging van de sluiting van hun kerncentrales voor ten minste 22% van je elektriciteitsproductie zonder te zeggen hoe je deze concreet gaat invullen bewijst dat er ook geen alternatief plan is uitgewerkt. Dit is trouwens geen zuiver Duits fenomeen kijkende naar ons eigen landje (lees uitstap kernenergie zonder onderbouwd plan hoe men deze gaat vervangen).
Positief vind ik dat deze beslissing moet gezien worden als een grootschalig experiment van hoe een van de grootste economieën dit gaat aanpakken met de zogenaamde Duitse Grundlichkeit. Duitsland is inderdaad een van de weinige landen die het innovatief technisch vermogen heeft om op dergelijke schaal in zo'n korte tijd hun energiehuishouding fundamenteel te veranderen. De economische impact van deze beslissing kan groot zijn door zowel de noodzakelijke investeringen in nieuwe productie, maar ook en wellicht nog belangrijker de noodzaak tot innovatie. Een domein waar Duitsland de laatste tweehonderd jaar gerust als meest baanbrekende natie kan gezien worden.
Voor België is deze beslissing wellicht ook een duw in de goede richting door te beslissen om in ieder geval vast te houden aan de sluiting van de oudste kerncentrales als signaal dat nieuwe en innovatieve productievormen nodig zijn. Dat ook de regio's hierin een rol kunnen spelen valt af te wachten maar is wel actueel gezien de ambitie van bijvoorbeeld Vlaanderen om een incubator op te richten voor de energiesector.