De golven zinderen nog steeds in het wereldje van offshore windmolenparken met de winst van Dong energy in Borssele en dan vooral de manier waarop. Met vele lengtes voorsprong hebben ze de openbare aanbesteding van de Nederlandse overheid gewonnen die een concessie weggaf om een groot windmolenpark in zee te bouwen bij de Nederlandse kust.
De procedure om voor de laagst biedende te gaan luidt een nieuw era in en zal door vele landen gevolgd worden. Het is niet alleen de lage prijs die moet bekeken worden en die op dit ogenblik alle aandacht trekt (74 euro per MWh all-in), maar meer nog de weg die ernaar geleid heeft. Nederland heeft vele jaren geworsteld met zijn beleid voor windmolens op zee, maar nu lijkt het de juiste weg gekozen te hebben.
Door alle ontwikkelingsrisico's bij de overheid te houden en de aanbieders dus puur op prijs te laten concurreren, lijkt de eerste slag gewonnen. Alleen zijn degenen die victorie kraaien en denken dat we vanaf nu alle windmolenparken op zee aan dergelijke prijzen gaan bouwen eraan voor de moeite want we moeten nog even afwachten. Wordt de maatschappelijke kost ook zichtbaar gemaakt?
Wat is het deel van de kosten dat de overheid voor zijn rekening neemt? De risico's van de ondergrond in de zee, vervuiling en de aansluiting van het park zijn maar enkelen van de grote onbekenden of toch in ieder geval vandaag nog niet vast. De kostprijs van dergelijke zaken kan oplopen en is anders voor ieder park.
Dat de Belgische overheid nu een stuk meer betaalt per MWh moet niet afgedaan worden als slecht onderhandelen want dat is veel te simplistisch. Ten eerste is er de wet van de remmende voorsprong, België is al vele jaren geleden begonnen met concessies te geven waardoor we vandaag zelfs voorstaan op onze Nederlandse vrienden. Als vroege leerling betaal je nu eenmaal leergeld. Ten tweede liggen de ontwikkelingsrisico's sinds jaar en dag zowat helemaal bij de bedrijven zelf en als je kijkt naar het eerste park C-power dan zijn deze kosten zeer groot geweest. Het eerste park ontwikkelen en bouwen heeft meer dan tien jaar gekost.
Dat neemt niet weg dat de overheid dient te leren uit de succesvolle procedure van onze Nederlandse vrienden en niet alleen voor op zee. In mijn vorige stuk heb ik ook de problemen op land aangehaald die ervoor zorgen dat de ontwikkelingskosten hoog zijn en de concessie vergoedingen ontploft zijn. Ook op land zijn er besparingen in wind mogelijk, maar dan dienen onze verschillende overheden hier regelgeving voor te schrijven, net zoals onze Nederlandse buren voor hun offshore wind strategie hebben gedaan.
De Nederlandse overheid is zelf ook positief geschrokken van het succes, maar dat toeval hebben ze uiteindelijk wel zelf afgedwongen. Of mijn Deense vrienden bij Dong goed gerekend hebben lijkt de logica zelve gezien zij al jaar en dag zowat de grootste windmolen ontwikkelaar op zee zijn. Hun procedures om te bouwen op zee zijn gestoeld op veel praktische ervaring en hun toen vooruitstrevend contract met Siemens om windmolens in serie te bestellen was ook al vooruitstrevend.
Dong energy heeft al sinds vijf jaar volledig gekozen voor duurzame energie en hun bedrijf hiervoor volledig omgegooid. Oorspronkelijk kwam Dong uit de ontwikkeling van olie en gasvelden om dan ook kolencentrales te gaan uitbaten. Als bedrijf kunnen ze gerust als voorbeeld dienen dat een staatsonderneming toch een 180 graden kon doen.
Ondertussen viel onze sector even in het niet bij zoveel leed in Nice door een lokale gek en een dag later gevolgd met de zogenaamde coup tegen Erdogan in Turkije. Toevallig was hij niet in het land en komt hij als grote overwinnaar uit de bus. Dit soort doelstellingen heiligt niet de middelen met als tol honderden slachtoffers en nog vele duizenden te komen tijdens de zuiveringen om zijn politieke tegenstanders monddood te maken en zo te proberen de grondwet te wijzigen (heeft daarvoor een twee derde meerderheid nodig) om toch maar meer macht te krijgen. Zolang het westen het niet durft om zijn moraal kompas hoog genoeg te houden zullen dit soort individuen zich gesterkt voelen in hun ongeoorloofde daden.