Nog maar net in het nieuwe jaar merk je alvast dat een black-out wat minder gevreesd wordt en sommigen durven zelfs te spreken van een overdreven reactie. De vooruitzichten zijn echter nog steeds eerder slechter aan het worden dan beter. De aankondigingen van nog meer sluitingen van kleine en grotere gascentrales bovenop de reeds gekende duwen ons nog dieper in het rood bij een eventuele koude golf.
Komt daar bij dat de Franse hoogspanningsnetwerkbeheerder RTE nu ook schriftelijk heeft bevestigd dat België niet automatisch op beschikbare export van elektriciteit moet blijven rekenen en dit al vanaf volgende winter. De bevestiging dat bij koude, Frankrijk geen reserves meer heeft om te exporteren is een zoveelste bevestiging dat onze buurlanden ook afstevenen op een tekort bij piekmomenten door het uitblijven van voldoende investeringen in nieuwe capaciteit.
Op zich trouwens heel begrijpelijk want men worstelt in de sector deels met zichzelf. Waar moeten we nog in investeren met een dergelijke lage energieprijs? Met prijzen rond de 40 euro per MWh (gaande tot 30-35 euro in Duitsland) is geen enkele investering mogelijk.
Voor de grootindustrie zijn zelfs deze lage prijzen nog niet genoeg. Op het 25-jarige bestaan van Febeliec werd duidelijk de nadruk gelegd op de hoge elektriciteitsprijzen in België, wat gezien bovenstaande als minstens opmerkelijk kan genoemd worden. De prijzen met Nederland en Frankrijk verschillen trouwens maar marginaal en het is vooral Duitsland dat nog een stuk lagere prijzen voor zijn grootindustrie aanbiedt. Dat dit gebeurt door middel van een door de overheid georganiseerde subsidie (lees: korting) op de energieprijs om zijn industrie te ondersteunen is een gekend feit. Er is in Duitsland blijkbaar een draagvlak geweest waardoor de burgers fors meer betalen voor dezelfde energie als haar industrie.
Nu is dat bij ons trouwens ook alleen iets minder extreem. Heeft de grootindustrie in ons land dan geen punt? Jawel. We dienen een langetermijnstabiliteit in te bouwen voor onze industrie, alleen is de weg ernaar toe niet gegeven door een alleenstaande energienorm. De energienorm waar zij over spreken is een vergelijking tussen de prijzen met onze buurlanden, wat op zich wel transparant kan zijn, alleen brengen we ons dan met de huidige stand van de energieprijzen allemaal naar het laagste punt (lees: in het failliet van onze sector). Men geeft ook geen oplossing hoe men dit dan moet betalen.
De simplistische oplossing die men in Duitsland gehanteerd heeft werkt daar ook al niet meer en we dienen dus naar langetermijnstrategie- en oplossing te gaan die het juiste evenwicht voor alle belanghebbende partijen bereikt. Een scenario met verliezers en winnaars zal nooit gedragen worden en is dus niet wenselijk. Ook opmerkelijk gedurende de receptie van deze belangenorganisatie voor de grootindustrie was dat ze marktonderzoek hadden laten doen naar de consument over het energievraagstuk. Het leek mij dat het doel van dit onderzoek er toch vooral was gekomen om de politiek te beïnvloeden en de vragen waren dan ook behoorlijk gestuurd.
Maar iedere studie heeft zijn toegevoegde waarde en men kon toch opmaken dat onze industrie (energiesector) en de overheid nog veel werk hebben om aan zijn burgers uit te leggen hoe we in de toekomst voor bevoorradingszekerheid gaan zorgen voor zowel onze industrie, bedrijven als de burgers. Zonder draagvlak voor eender welke langetermijnstrategie wordt dit een moeilijke opgave.
Dat ondertussen de bevoegde minister van Energie mevrouw Marghem de strategische reserve fors wilt optrekken, lijkt me een juiste maatregel gezien we afstevenen op nog meer tekorten de komende winters. Ook dient wel duidelijk te zijn dat deze mogelijke maatregel slechts een oplossing is op korte- of middellange termijn. Enkele jaren kan je zo wel iets in stand houden, maar niet meer. Er moet ook opnieuw geïnvesteerd worden en dat doe je liefst niet in oude centrales.
Dat we deze week ook het bericht kregen dat een fabrikant (Siemens) toch nog een nieuwe grote gascentrale van 900 MW wilt bouwen komt bij mij niet echt geloofwaardig over gezien zowat alle gascentrales verlieslatend zijn en het kan toch niet de bedoeling zijn om snel een centrale van wat subsidie te gaan voorzien zonder te weten waar we op lange termijn naartoe willen.
Op korte termijn lijkt me het opbouwen van de reserve met bestaande gascentrales de beste oplossing en vooral dient men te wachten met lange termijn keuzes voordat men een echte strategie heeft en zijn doelen duidelijk bepaald heeft.