Dat de kiezer deze week in Nederland in de belangstelling staat van heel Europa heeft vooral te maken met de opkomst van mannen met vreemde haarkleuren en vooral hun populistisch discour met verkiezingsprogramma's van maximum 1 bladzijde. Dat zoiets mogelijk is heeft vooral met de tijdsgeest te maken waar de oneliners heersen zonder afgerekend te worden of deze wel juist zijn of niet.
Woord van het jaar of in ieder geval zinsnede komt toch uit de VS waar een van de belangrijke pilaren van dhr. Trump sprak van alternatieve feiten. Leugens bestaan niet meer, zelfs onwaarheden zijn uit de mode. Wat dit alles met onze sector te maken heeft? Wellicht direct minder, maar ook wij zijn onderhevig aan dit oppervlakkige discours waar zowel rechts als links onze sector gebruiken wanneer het hun uitkomt.
Enkele dagen voor de verkiezingen speelt men vooral in op de angsten van mensen en wordt over zaken zoals klimaat niet meer gesproken. Nochtans is de uitdaging van klimaat oneindig veel groter dan zaken zoals vluchtelingen of vergrijsing. Wanneer het toch gaat over onze sector dan roept de ene partij dat alle kolencentrales snel dicht moeten terwijl de andere roepen dat we dan kolen elektriciteit gaan importeren uit Duitsland.
Buiten de waan van deze dagen is het wellicht belangrijker om na te gaan of bijvoorbeeld de kolencentrales dicht kunnen in Nederland. Het antwoord is vandaag ongetwijfeld positief gezien de vele gascentrales die werkeloos toekijken. Alleen is dat ook geen lange termijn oplossing en hoogstens een overgangsmaatregel. Toch wel één om te overwegen gezien de vele doden die kolencentrales op lange termijn met zich meebrengen door de vervuiling die ze met zich meebrengen.
Sommigen in het debat spreken over schone kolencentrales, omdat ze nieuw of vrij nieuw zijn wat toch wel behoorlijk aan de haren getrokken is. Het kan best zijn dat de efficientie van een nieuwe kolencentrale enkele percenten beter is dan een oude, het blijft dweilen met de kraan open. Om van 36-38 naar 40-42% te gaan of iets hoger bewijst gewoon de slechte verbranding en benutting van dit soort oude fossiele technologieen. Dat iedere grote kolencentrale gewoon een 6+ miljoen ton CO2/NOX blijft uitspuwen is gewoon een vaststaand feit en geen optie voor zelfs de middellange termijn.
De beste keuze zou zijn om ze binnen de paar jaar allemaal te sluiten alleen zal dan een compensatie aan de orde zijn voor die nieuwe centrales en hun eigenaren. Zou wel uitkijken met een vergoeding te betalen en eerder denken aan toekomstige concessies of andere voordelen voor de bouw van duurzame productie.
Men kan zelfs stellen dat indien men een vergoeding zou betalen dit rechtstreeks ook helpt als duurzame energie gezien men vele miljoenen tonnen CO2 uitspaart. Ook zijn soms dezelfde eigenaren nu ook eigenaar van werkeloze gascentrales in hetzelfde land. Neem bijvoorbeeld RWE dat in Nederland zowel kolencentrales heeft als werkeloze gascentrales (bv. Clauscentrale), als zij verplicht worden om een 1000 MW kolencentrale versneld te sluiten, maar daartegen hun vernieuwde 1000 MW gascentrale opnieuw continue kunnen laten werken de compensatie wel eens een stuk goedkoper zou kunnen worden.
Voor de Belgische energiemarkt heeft de verkiezing in Nederland wel degelijk een impact gezien een mogelijke regeringsdeelname van dezelfde partijen continuiteit betekent (niet dat ik dit beter of slechter vind, maar gewoon vaststelling) en een coalitie met nieuwe partijen zoals Groenlinks kan betekenen dat we een andere samenwerking kunnen nastreven (lees meer).
Dergelijk kleine landen als Nederland en België hebben vele voordelen om voor een aantal energie onderwerpen één strategie na te streven zoals we dit in het verleden ook gedaan hebben met kolen en gas. De teloorgang van onze eigen energiebedrijven in België sinds eind jaren tachtig ziet men nu trouwens ook de laatste tien jaar in Nederland. Voor grof geld zijn Essent en Nuon opgegaan in grotere gehelen met als gevolg dat de energiekoers van een land niet meer zelf kan bepaald worden. Eneco lijkt de volgende in dit rijtje nu Rotterdam te kennen heeft gegeven zich te willen terugtrekken als aandeelhouder. De risico's verbonden aan de vrije markt met de opbouw van veel schulden door investeringen in duurzame energie zijn niet conform aan het risicoschuwe profiel van gemeentelijke aandeelhouders. Begrijpelijk alleen is het verre van zeker dat het alternatief (lees energieproductie volledig in buitenlandse/privé handen) garant staat voor een beter resultaat.
Kijkt men naar de kopers van zowel Essent als Nuon dan kan men niet anders stellen dat deze bedrijven grote moeilijkheden hebben op dit ogenblik en het verre van zeker is dat kleine landen nog hun interesse hebben. De verkiezingen in Nederland zijn op zich niet belangrijk voor onze sector op de lange termijn, maar het valt af te wachten of de positieve ingezette koers in Nederland na de verkiezingen zijn vervolg zal kennen.