Binnenkort rijden er 400 zelfrijdende elektrische auto's van het merk Tesla over onze wegen en als statement kan dat tellen. Het grote voordeel gaat toch zijn dat we met z'n allen de krant kunnen lezen terwijl we dagelijks uren stilstaan in de file. Vergelijkbaar met onze sector, is dit nu ook typisch een ad hoc gebeuren en toch vooral een marketingstunt. Nu zal ik zeker niet ontkennen dat dit een grote toekomst heeft, maar we zouden ons toch maar beter eerst op de echte problemen concentreren. Zoals iedereen kunnen we iedere dag zien, horen en vooral voelen in welke lamentabele staat onze basisinfrastructuur zich bevindt.
Volledig kapot gereden door het zware vervoer en anderen, is het rodeo rijden op onze wegen meer regel dan uitzondering geworden. Kunt u zich uw automatisch zelfrijdende wagen voorstellen, die hopelijk zoveel sensoren heeft dat hij iedere put in het wegdek ontdekt, om deze te ontwijken terwijl u de krant aan het lezen bent? Wordt toch een hartverschuivende gebeurtenis als je auto ineens vanzelf gaat zigzaggen of remmen. Nu is het altijd goed om eerst in eigen boezem te kijken en eigenlijk is onze sector een beetje ziek in hetzelfde bed. Natuurlijk is het positief dat we nieuwe duurzame productie bouwen, maar deze meerwaarde gaat voor een deel verloren, omdat de basisinfrastructuur niet is aangepast.
Onze bestaande centrales worden stilaan onderdeel van een dagelijkse soap van het proberen langer openhouden van kerncentrales die steeds minder een oplossing lijken voor de toekomst. Wellicht houdt men zijn hart vast voor de ontmantelingkost van deze oude centrales of het nog niet opgeloste probleem van de langetermijnopslag van ons kernafval. Na de pensioenval lijken we nu ook af te stevenen op een nieuwe verrassing als we kijken naar de verwachte kost in Duitsland van het afbreken en opslaan van onze oude kernenergie.
De kost vooruit duwen doen we met veel onderwerpen, maar met energie heb je het nadeel dat we deze ook vandaag en morgen nodig hebben en daar wringt het schoentje. Men komt er in Duitsland achter dat de kost om te stoppen met oude kerncentrales wel eens dubbel zo duur zou kunnen uitvallen of nog meer. Eigenlijk weet men het gewoon niet en dat is logisch want het is de eerste keer in de geschiedenis van de mensheid dat we met dergelijk vraagstuk geconfronteerd worden.
Ondertussen zijn er plannen om een nieuw fonds op te richten om de bedrijven te helpen om nog efficiënter met energie om te gaan. Op zich is ieder initiatief dat minder energie laat verbruiken positief, alleen weet ik niet of de overheid via een Esco fonds veel potten gaat breken. Kijk naar Fedesco (federaal orgaan dat energie-efficiëntie nastreeft) en luister naar haar ervaringen op dit gebied en je beseft al snel dat er veel meer nodig is om een behoorlijke impact te kunnen hebben. Het zogenaamde Vlaamse energiebedrijf is ondertussen ook een stille dood aan het voorbereiden nu het wordt opgenomen in de octopus PMV. Zo kan het de juiste crematie krijgen van dit overigens zeer goed opgestarte idee.
De overheid dient bij aanvang een bepalende rol te spelen in energie als basisinfrastructuur alvorens dit te kunnen loslaten aan de vrije marktwerking of privé. De nieuwe regeringen in België zijn nog steeds hun toekomstige strategie aan het bepalen en werken ondertussen hard om de dijk toch enigszins waterdicht te houden. Het voorziene langer openhouden van de kleinere kerncentrales Doel 1 en 2 loopt nu weer vertraging op gezien de huidige vergunningen al verlopen zijn en je dus eigenlijk nieuwe dient aan te vragen. Normaal gezien dien je dan bijvoorbeeld een nieuw MER (Milieu Effecten Rapport) te laten opmaken en de omwonenden (voor Doel zowat heel Antwerpen eigenlijk) erbij te betrekken. Niemand hoeft zich een illusie te maken dat dergelijk scenario betekent dat je dan vertrokken bent voor meer dan een jaar want velen zullen tegen zijn. Nu roept men al snel dat dit niet zou gelden voor deze kerncentrales daar anders de bevoorradingszekerheid in het gedrang komt, maar dat is niet zeker. Er staan nog twee andere kerncentrales stil met de zogenaamde haarscheurtjes (fouten in het reactorvat) en mochten deze toelating krijgen van het FANC (federale orgaan dat waakt over de kernveiligheid) om voor de winter terug op te starten, dan zijn Doel 1 en 2 niet nodig.
Dat we ook de Nederlandse uitbaters helpen door veel te importeren zodat ze hun centrales meer kunnen laten werken mag dan al waar zijn, maar euforisch zijn ze daar toch ook niet. Ook in Nederland hebben de uitbaters het heel zwaar om de eindjes aan elkaar te knopen en worden centrales in de mottenballen gehouden. De actuele marktprijzen die steeds meer gekoppeld worden aan Duitsland, betekenen vandaag nog lagere prijzen (door de onrechtstreekse subsidie van de Duitse overheid aan bijvoorbeeld bruinkoolcentrales) wat trouwens ook zal betekenen dat men in België de prijs nog meer zal dienen te ondersteunen. Het onlangs afgeschoten plan van Wathelet door Europa krijgt wellicht snel een opvolger, of dat wijs is, is een tweede, maar het aanleggen van een strategische reserve is nu eenmaal uit nood geboren, maar zeker geen oplossing.
De aangekondigde verhoging van deze reserve loopt trouwens niet van een leien dakje want er zijn gewoonweg niet zoveel centrales die direct kunnen worden opgenomen in deze reserve. Deze zogenaamde quick fix oplossingen kopen ons wat tijd zodat men de tijd heeft om strategie te ontwikkelen en keuzes te maken voor de lange termijn, maar dat werk dient nog te beginnen