Het is weer het jaarlijkse festival met miljoenen vakantiegangers aan de diverse kusten rond de Middellandse Zee en dit jaar is ondergetekende lijdzaam aanwezig. Groot was mijn verwondering toen bleek dat elektriciteitspannes de normale gang van zaken zijn in dit gebied, of toch in ieder geval dit jaar. Wellicht was men op de hoogte van mijn komst, maar waarschijnlijker is het dat het toeval een handje heeft geholpen.
In ieder geval hebben we een dag of vier regelmatig stroompannes gehad in een groot gebied met als klapper een twaalf tot achttien uur op woensdag. Nu ik dus mag zeggen praktijkervaring te hebben over black-outs, durf ik te stellen dat niet alleen Afrikaanse landen een janboel maken van hun energiehuishouding, maar wij in Noordwest-Europa nog werk voor de boeg hebben. Wat ook opvallend was, was dat de netwerkbeheerder (ERDF, een bedrijf van EDF) uitblinkt in nul communicatie naar zijn klanten. Zelfs lokale gemeenten en hun ondernemingen wisten na dagen nog niet wat er aan de hand was.
De lokale media verzochten contact te nemen met de netwerkbeheerder, maar deze gaf niet thuis. Een sterk staaltje van hoe het niet moet en een gevolg van het zoveelste natuurlijke monopolie. De regulators dienen veel strenger op te treden tegen dit soort laks beleid waar hele gebieden overgeleverd zijn en niet alleen inkomsten verliezen, maar ook hele stocks kunnen weggooien daar niks lang bewaart in warme temperaturen.
In ieder geval heb ik nu niet alleen de theorie, maar ook de praktijk van lange stroomonderbrekingen kunnen meemaken en de vele voorzorgen die België neemt op dit vlak zijn absoluut noodzakelijk. Dat ze niet voldoende zijn om ons op lange termijn te beschermen mag voor iedereen duidelijk zijn, alleen blijft het nog wachten op wat hierna.
De elektriciteitskost wordt nogmaals extra belast door de BTW terug van 6% naar 21% te brengen, als men dan weet dat water en zelfs gas aan 6% belast worden, dan is elke logica zoek. Eén van de belangrijke wegen naar een duurzame energiehuishouding is de elektrificatie van onze samenleving en hiermee wordt een fout signaal gegeven. Waarom laat men gas niet stijgen van 6% naar 21% zodat fossiele geïmporteerde brandstof minder aantrekkelijk wordt? Zo zou men duurzame productievormen zoals warmtepompen een steun in de rug kunnen geven.
Ondertussen geeft het voordeel van vakantie dat men meer tijd heeft om dieper over onze energieproblemen na te denken en te zien waar de mogelijkheden liggen. Dat het pingpong- beleid van de laatste tien jaar onze sector geen goed heeft gedaan, hoeft niet verder toegelicht, maar het kan wellicht alleen de sector zelf zijn die oplossingen aandraagt, maar dan wel rond de tafel met de diverse politieke actoren. Het najaar belooft weer boeiend te worden gezien nog heel wat ballen in de lucht hangen. Gaan de kerncentrales met hun haarscheurtjes nog open? Komt er een definitief akkoord met Engie (Electrabel) en de overheid over het langer openhouden van Doel 1 en 2? Wordt er werk gemaakt van een langetermijnenergiepact? Gaan de gewesten hun regelgeving omtrent duurzame productie adequaat aanpassen met zaken zoals duurzame energieopslag, groen gas injectie, uitrollen slimme netwerken? Blijft de Vlaamse regelgever een rol spelen gezien hij in de toekomst zal rapporteren aan het parlement? Komt er voldoende reservecapaciteit om moeilijke momenten op te vangen zodat afschakelen niet nodig zal zijn? Etc.
Voldoende vragen en ik zou nog wel een aantal vragen kunnen benoemen, maar belangrijker is natuurlijk wat de antwoorden worden op al deze vragen want een ding mag duidelijk zijn: ze náet beantwoorden zal een grote hypotheek leggen op onze economie en samenleving als geheel.