Dit weekend werd door de federale regulator CREG bevestigd dat de electricteits-en gasprijzen dit jaar fors zullen stijgen in België. Deze reactie en de timing ervan is geen toeval, na de boodschap van de oude dame dat zij haar tarieven niet wilt laten stijgen dit jaar wordt nu bewezen dat de werkelijkheid enigszins anders is.
Positief is dat nu duidelijk wordt wat de stijging zal zijn, in ieder geval met de elementen die vandaag gekend zijn, en waar deze door veroorzaakt worden(in ieder geval voor een deel). De analyse van de CREG is vrij volledig maar wellicht dient men te kijken naar de verschillende onderdelen en er een gewicht aan te geven.
De grootste oorzaak van deze ongecontroleerde stijging is de beperkte macht van de Creg die door het Hof van beroep zogoed als vleugellam is gemaakt. De Creg heeft de laatste jaren geprobeerd om op een correcte en objectieve manier controle uit te oefenen op de transporttarieven voor energie in dit land. Dit was volgens mij ook hun grootste toegevoegde waarde daar alle andere delen van de energieketen zogoed als buiten hun macht vallen. Het wegvallen van hun macht over de tarieven voor transport en distributie zorgen nu voor een plotse felle stijging die moeilijk te verklaren is. Onze tarieven voor transport zijn al zogoed als de hoogste in Europa wanneer je alle parameters meeneemt zoals investering in de netten versus bevolkingsdichtheid, verbruik en grote van het land. Het probleem van de Creg ligt eigenlijk veel dieper, de verdeling van de bevoegheden van energie over vier regulatoren heeft ervoor gezorgd dat de macht te verdeeld is zodat geen één veel kan doen. De Creg zal hopelijk door de uiteindelijke regering zijn macht krijgen zodat ze in alle elementen van de energieketen controle kan uitoefenen.
Het ontbreken van bijvoorbeeld enige concurrentie op de groothandelsmarkt voor electriciteit(hiermee bedoel ik dat de groothandelsmarkt in de Benelux door één partij wordt gedomineerd) heeft ervoor gezorgd dat de marge tussen aan- en verkoopprijs bepaald wordt door te weinig partijen. Het is onder andere hier dat de uiteindelijke regering en de regulatoren moeten en kunnen ingrijpen, men kan hier de dominante partij(en) verplichten om zijn geproduceerde electriciteit via vpp’s aan te bieden aan de markt, dit volume moet voldoende groot zijn. De helft is een minimum omdat zo ook de dominante marktpartij mee op de markt gaat aankopen. Het ideale scenario zou eigenlijk zijn dat alle output van de afgeschreven en oude centrales via een neutrale procedure(vpp’s gecontroleerd door de regulatoren) in de marktte brengen.
Later meer over de stappen die men kan nemen.